HİLMİ YAVUZ’UN GELENEK ANLAYIŞINA GİRİŞ DENEMESİ

Author :  

Year-Number: 2013-19
Language : Türkçe
Konu : Yeni Türk Edebiyatı

Abstract

“Gelenek nedir? ” sorusunu yanıtlayabilmek hiç de kolay değildir.
Bu bakımdan Doğan Özlem’in “Gelenek; Kopuş ve Felsefe” adlı yazısındaki
gelenek tanımı oldukça aydınlatıcıdır. Bir edebiyatçının gelenekle kurduğu
ilişki geleneği tekrarlamak (geleneği aynen sürdürmek), gelenekten
yararlanmak ve geleneği icat etmek biçiminde gerçekleşebilir. Gelenekten
yararlanmak ise metinlerarasılık ve geleneği yeniden üretmek şeklindedir.
Bilindiği gibi 19601ı yılların sonlarından itibaren hemen her edebî
çözümlemenin zorunlu bir aşaması olarak görülen metinlerarası kavramı
Julia Kristeva tarafından ortaya atılmıştır. Metinlerarası yöntemler ortak
birliktelik ilişkileri bakımından alıntı, gönderge, aşırma (gizli alıntı) ve
anıştırma; türev ilişkileri bakımından yansılama (parodi), alaycı dönüştürüm
ve öykünme yani postiştir. Geleneği icat etmek de mümkündür. Yeni
gelenekler toplumun ihtiyaçlarına göre geriye dönük biçimde inşa edilir.
Gelenekten yararlanmak deyince Türk edebiyatında akla gelen başlıca
şairlerden biri hiç kuşkusuz Hilmi Yavuz’dur. Yavuz, hem yazı ve
söyleşilerinde gelenekle ilgili düşüncelerini yazmış ve söylemiş hem de şiir ve
anlatılarında gelenekten yararlanmıştır. Onun gelenek düşüncesi Yahya
Kemal’in “imtidad” ve Ahmet Hamdi Tanpınar’ın devam ederek değişmek,
değişerek devam etmek fikrine dayanır. Yavuz’a göre gelenek, değişenin
içinde değişmeyeni çıkarmaktır. Kendisi şiir ve anlatılarında alıntıdan
göndergeye, anıştırmadan parodiye farklı metinlerarası yöntemlerden ve
geleneği yeniden üretmek bağlamında gelenekten yararlanmıştır. Yavuz’a
göre geleneği yeniden üretmek, geleneği temellük etmek yani geleneği
kendinin kılmak demektir.

Keywords

Abstract

The relation o f a man o f letters with tradition may take shape by
repeaîing it (carrying it on without a change),benefitingfrom it and inventing
it. Benefiting from tradition means intertexuality and a regeneration o f
tradition. As it is known, the concept o f intertexuality which has seen as a
mandatory stage o f almost every literary analysis since the late 1960s w as
put forward by Julia Kristeva. Intertextual methods ar e quotation and
reference, plagiarism (secret guotation) and allusion in terms o f coliocation;
and in terms o f derivative relations it is facade (parody), sarcastic
translation and , imitation or in other words pastiche . It is possible to
reinvent tradition as well. New traditions are built retrospectiveiy in
accordance with the needs o f a society. When benefiting from tradition is
discussed, without a doubt Hilmi Yavuz is one o f the leading poems to be
referred first in Turkish Literatüre. Yavuz wrote and talked about his
opinions concerning tradition in his articles and speech sessions . He
benefıtted from tradition in his poetry and narrative, as well, His concept o f
tradition is based on Yahya Kemal’s “space” and Ahmet Hamdi Tanpınar’s
“carrying on whiîe changing and changing while carrying on” ideas.
According to Yavuz a tradition is ali about taking what is non-changing out
o f what is ever-changing. In his poetry and narrative, from quotation to
references and from allusion to parody he benefîted from different
intertextual methods and tradition itself in terms o f regenerating it.
According to Yavuz regeneration o f tradition means taking it in possession or
in other words making a tradition a possession o f its own. 

Keywords


                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics