Kosova Cumhuriyeti, 17 Şubat 2008 tarihinde bağımsızlığını
ilan eden, 10.908 km2 yüzölçümüyle Balkan yarımadasının ortasında
yer alan, küçük bir Avrupa devletidir. Bu küçük Avrupa devletinde
daha 20. yüzyılın sonunda ve 21. yüzyılın başlangıcında dünyada hızlı
gelişen bilim, teknoloji, ulaşım ve iletişime genç nesilleri ayak
uydurmak ve bu değişim ve gelişmelere meydan okumaları için
eğitimde değişmeler, reformlar yapılmasına gereksinme duyuldu. Öyle
ki, daha BM Ö’nün Kosova’da kurulan Geçici Yönetimi döneminde
(UNMÎK - 1999-2008), 2002/03 eğitim-öğretim yılında yeni eğitim
sisteminde reform yapıldı. Yeni eğitim sistemine göre öğrenciler
ilköğretim okulunun birinci sınıfına yedi yaş yerine, altı yaşında
kaydını yaptırma, üniversite öncesi eğitim 4+4+4 yerine 5+4+3-4 ve
yüksek eğitimde ise Bologna eğitim sistemi koyuldu.
Kosova Cumhuriyeti bağımsızlığını ilan ettikten sonra, Eğitim,
Bilim ve Teknoloji Bakanlığı (EBTB), eğitimde gereken reformları
uygulamak için “Kosova’da 2007-2017 Üniversite Öncesi Eğitimi
Geliştirme Stratejisi” ne uygun demokratik Kosova toplumu için
gereken bilgi, beceri, tutum ve değerleri (yeterlilikkleri) geliştirme
amacıyla, 2011 yılında Yeni Müfredat Çerçevesi ve Üniversite Öncesi
Eğitim Yasası ’nı kabul etti. Yeni Müfredat Çerçevesi ve eğitim
yasasıyla yapılan değişmelerle üniversite öncesi eğitim 5+4+3-4
yerine 5+4+3 eğitim sistemi, pilot olarak birkaç ilk ve orta dereceli
okullarda 2013/14 öğretim yılında, 2014/15 öğretim yılında ise tüm
Kosova’da aşamalı olarak uygulanması kabul edildi.
Bu çalışmada Kosova Eğitim Sistemi hakkında ayrıntılı bilgiler
verilmekle birlikte, Kosova Cumhuriyeti Anayasası ve eğitim
yasalarına dayanarak, eğitim-öğretim Türkçe de yapıldığından ve
Kosova Türkçe eğitimi bir yandan Kosova, diğer yandan Türk Dünyası
eğitimin bir parçası olduğundan dolayı bu eğitiminin yeri ve önemine
değinilecektir.
Republic of Kosovo is a small European state located in the
middle Balkan Peninsula that declared its independence on 17tb
February 2008 and possesses an area o f 10.908 km2. In this small
European State, the need for changes, reforms in the education arose
in order to stimulate newer generations for them to accommodate with
rapid developments at the end of 20th century and beginning of 21st
century in the fıeld o f Science, technology, transportation and
Communications as well as to deal with these changes and
developments. In this regards, reforms in new education system have
been made as early as in 2002/03 school year during UN Kosovo
Interim Administration period (UNMIK - 1999-2008). According to
new education system, enrolment into fır s t grade for children was
reduce from age seven to age six, pre-university education
restructured as 5+4+3-4 replacing the 4+4+4 as well as Bologna
education system introduced in the higher education.
After Republic of Kosovo declared its independence, in order to
implement needed reforms in the education, the Ministry o f Education,
Science and Technology (MEST) with the aim to develop knowledge,
skills, conduct and values (competencies) required for a democratic
Kosovo society as identified with the “Strategy for the Development
Pre-University Education in Kosovo 2007-2017”, in year 2011
adopted New Curriculum Framework and the Law on Pre-University
Education. Together with changes introduced with the New
Curriculum Framework and the education law, the implementation of
pre-university education system of 5+4+3 instead of 5+4+3~4 was
agreed to be gradual, namely, initial piloting in several primary and
secondary level schools during 2013/14 school year, subsequently
throughout entire Kosovo during 2014-15 school year.
In this study, while detailed Information on Kosovo ’s education
system has been provided, the position and the importance of Turkish
education will also be addressed when considering that education is
conducted in Turkish language according to the Constitution of Republic o f Kosovo and education laws and due to that constitutes an
integral part o f education in Kosovo ’s as well in Turkish World.