Balkanlar’da Türk halk edebiyatı metinlerinin derlenmesine yöne
lik yürüttüğüm araştırmalar kapsamında öncelikle Kosova’nın Prizren,
Mamuşa, Yakova, İpek, Priştine, Vulçitrin, Mitroviça, Gilan ve Dobru
çan gibi şehir ve köylerinde saha çalışmaları gerçekleştirdim. Bu sü
reçte bölgedeki özel kitaplıklar ile Bektaşi, Rifai, Kadiri ve Halveti ta
rikatlarına ait tekkelerde incelemelerde bulunarak Osmanlı döneminden
günümüze ulaşmış yazma belgeler, şecereler, cönkler, mecmualar ve
divanlar gibi birçok özgün el yazması eseri tespit ettim. Araştırmalarımı
daha sonra Makedonya, Bosna-Hersek, Sırbistan ve Karadağ’daki dev
let kütüphanelerine taşıyarak Osmanlı dönemi Türk yazarlarına ait pek
çok bilinmeyen eser, tarihî belge ve vakıfnameyi belgeledim. Bu çalış
malar sırasında Fatih Sultan Mehmet Han’a ilişkin iki önemli yazma
eser ortaya çıkardım. Bunlardan ilki, Üsküp’teki “Blaje Koneski” Dev
let Kütüphanesi’nde bulunan “Yedinci Padişah Fatih Sultan Mehmet
Han İbn-i Murat Sani” başlıklı iki sayfalık yazmadır. İkinci eser ise
“Derbeyan-ı Mahmud Paşa” başlığını taşıyan, on beş sayfadan oluşan
bir başka yazmadır. Her iki yazma, Fatih Sultan Mehmet Han dönemine
ilişkin yeni tarihî veriler sunmakta ve Osmanlı araştırmaları açısından
önemli bir kaynak niteliği taşımaktadır. Bu nedenle söz konusu belge
lerin transkripsiyonlarını ve tıpkıbasımlarını yayımlamayı bilimsel ola
rak yararlı bulmaktayım.
As part of my research on the compilation of Turkish folk literature
texts in the Balkans, I conducted extensive fieldwork in various cities
and villages across Kosovo, including Prizren, Mamusha, Gjakova,
Peja (Ipek), Pristina, Vushtrri (Vulcitrin), Mitrovica, Gjilan, and Dobruçan. During this period, I carried out investigations in private lib
raries as well as in the lodges of the Bektashi, Rifai, Qadiri, and Halveti
Sufi orders. Through these studies, I identified numerous original ma
nuscripts from the Ottoman period, including handwritten documents,
genealogies, cönks, miscellanies, and divans. Subsequently, I expanded
my research to the state libraries of North Macedonia, Bosnia and Her
zegovina, Serbia, and Montenegro, where I documented many previo
usly unknown works, historical records, and waqfiyyas (foundation de
eds) authored by Ottoman-era Turkish writers. During this research, I
discovered two particularly significant manuscripts related to Sultan
Mehmet the Conqueror. The first is a two-page manuscript titled “Se
venth Sultan Mehmed the Conqueror Ibn Murad Sani,” preserved in the
Blazhe Koneski State Library in Skopje. The second is a fifteen-page
manuscript titled “Derbeyan-ı Mahmud Pasha.” Both manuscripts pro
vide new historical insights into the reign of Sultan Mehmed the Conqu
eror and constitute valuable primary sources for Ottoman studies. The
refore, publishing their transcriptions and facsimiles will contribute sig
nificantly to the advancement of scholarly research in this field.