Author :
Abstract
1951 yılında Kosova ve Metohiya Özerk Bölgesi’nde Türkçe eği
tim veren okulların açılmasına dair alınan karar, yalnızca bir eğitim me
selesi değil, aynı zamanda kimlik, kültür ve eşit vatandaşlık bilincinin
inşasında tarihsel bir dönüm noktasıdır. Bu karar, Yugoslavya’nın sos
yalist dönemde benimsediği çok uluslu toplum anlayışının en somut
yansımalarından biri olmuş, Kosova’daki Türk toplumuna kendi anadi
linde öğrenim görme hakkını tanıyarak kültürel varlığının korunmasına
zemin hazırlamıştır.
Bu çalışma, bu kararın arka planını, dönemin siyasal ve toplumsal
atmosferini, meclis görüşmelerini ve kararın uygulanma sürecini arşiv
belgeleri, dönemin tanıkları ve basın kaynakları ışığında ayrıntılı bi
çimde incelemektedir. Makale, tarihsel olguları ideolojik yargılardan
arındırarak ele almakta; Türkçe eğitimin yalnızca bir pedagojik hak de
ğil, aynı zamanda toplumsal aidiyetin, kültürel devamlılığın ve çok kül
türlü bir toplum yapısının teminatı olduğunu ortaya koymaktadır.
Bu eser, Kosova Türklerinin eğitim tarihinde bir hafıza belgesi ni
teliğindedir. Hem akademik kaynak değeri taşımakta hem de Balkan
coğrafyasında azınlık hakları, dil politikaları ve kültürel kimlik tartış
maları açısından yeni bir bakış sunmayı amaçlamıştır.
Keywords
Abstract
The decision taken in 1951 to establish Turkish-language schools
in the Autonomous Region of Kosovo and Metohija was not merely an
educational reform but a historic milestone in the construction of iden
tity, culture, and the consciousness of equal citizenship. This decision stands as one of the most concrete reflections of Yugoslavia’s socialist
era policy of a multiethnic society, granting the Turkish community in
Kosovo the right to be educated in their mother tongue and thereby la
ying the groundwork for the preservation of their cultural existence.
This study examines in detail the background of that decision, the
political and social climate of the period, the parliamentary discussions,
and the process of implementation, drawing upon archival documents,
eyewitness accounts, and contemporary press sources. The article app
roaches historical facts free from ideological bias, demonstrating that
Turkish-language education is not only a pedagogical right but also a
guarantee of social belonging, cultural continuity, and the preservation
of a multicultural social structure.
This work serves as a memorial document in the educational his
tory of the Turks of Kosovo. It bears academic value and aims to offer
a new perspective on minority rights, language policies, and cultural
identity debates within the Balkans.
