Author :
Abstract
Avrupa’nın Asya ve Afrika’ya doğru uzantısını oluşturan Balkan
Yarımadası, tarihin farklı dönemlerinde yaşayan halklara göre farklı
isimlerle anılmış, Osmanlı İmparatorluğu’nun egemenliği altına girmesiyle de Balkan devletleri Osmanlı’nın bir parçası olarak görülmeye
başlanmıştır. Öte yandan yarımada için Balkan ismi, Osmanlı İmparatorluğu’nun sonlarına doğru kayıtlara geçmiş olsa da Balkan devletlerinin Osmanlı bünyesinden ayrılmasıyla resmî olarak yaygınlaşmaya
başlamıştır. Ancak Avrupa’nın bütün Osmanlı dönemi boyunca geri almak için çabaladığı ve artık Osmanlı mirasının derin izlerini barındıran
bu bölge ötekileştirilmeye, 20. yüzyılda yaşanan savaşlar, siyasi çatışmalar sonucunda da Balkanlar terimine pejoratif anlamlar yüklenmeye
başlanmıştır.
Tarihî geçmişi Neolitik Çağ’a dayanan, dünyada eşi benzeri
olmayan bir kültür dokusuna sahip ve Avrupa’nın kültür beşiğini
oluşturan Balkanların, günümüzde genellikle siyasi çevreler tarafından
empoze edildiği şekilde gündeme getirilmesi üzücü bir durumdur. Çalışmamızda, bu bölgenin kültürel geçmişine değinerek burada keşfedilebilecek daha çok alanın olduğuna ve böylece günümüz sosyoloji,
psikoloji, antropoloji, etnoloji, teoloji, tarih, dil bilimi ve onun alt dalları olan sosyolinguistik ve diyalektoloji gibi bilim dallarına pek çok
yenilik sunulabileceğine dikkat çekmek istedik.
Keywords
Abstract
The Balkan Peninsula, which is the extension of Europe towards
Asia and Africa, was named with different names according to the
people living in different periods of history, and the Balkan states started to be seen as a part of the Ottoman Empire when it came under the rule of the Ottoman Empire. On the other hand, even though the Balkan
name for the peninsula was registered towards the end of the Ottoman
Empire, it began to become officially widespread with the separation of
the Balkan states from the Ottomans. However, this region, which
currently has deep traces of the Ottoman heritage that Europe is trying
to take back throughout the Ottoman era, started to be marginalized, and
as a result of the wars and political conflicts in the 20th century, the
term of the Balkans was loaded with pejorative meanings.
It is a pity that the Balkans, whose history is based on the Neolithic
Age, has a unique cultural texture in the world, and which constitutes
the cultural cradle of Europe, are brought to the agenda in a way that is
generally only imposed by political circles. In our study, we wanted to
draw attention to the cultural background of this region and that there
are more areas that can be explored here, so that many innovations can
be offered to today's sociology, psychology, anthropology, ethnology,
theology, history and linguistics and sub-branches such as sociolinguistics and dialectology
Keywords
- AKTEPE, M. (1951-1953). “XIV. ve XVI asırlarda Rumeli'nin Türkler Tarafından İskânına Dair”, Türkiyat Mecmuası, Cilt X, İstanbul, S. 299-312.
- AKYURT, S. (2019). Trajanus Sütunu, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Arkeoloji Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Sunumu, İstanbul.
- ALOJZ, B. (1987). Praistorija jogoslovenskih zamalja V, Zeljezno doba, ANU BiH, Sarajevo.
- BARKAN, Ö. L. (1951-1952). “Osmanlı İmparatorluğu’nda Bir İskân ve Kolonizasyon Metodu Olarak Sürgünler”, İktisat Fakültesi Mecmuası, Cilt XIII, İstanbul, S. 56-79; 209-237.
- COLLIS, J. (1984). The European Iron Age, London.
- DERETIĆ, J. (2018). Kulturna istorija Srba, Predavanja, Četvrto izdanje, Evro book, Beograd.
- GÖKBİLGİN, T. (2008). Rumeli'de Yürükler, Tatarlar ve Evladi Fatihan, İşaret Yayınları, 2. Baskı, İstanbul.
- GOLDEN, P. (2013). Türk Halkları Tarihine Giriş, Ötüken, İstanbul.
- GROUSSET, R. (2014). Bozkır İmparatorluğu, Atilla Cengiz Han Timur, Ötüken, İstanbul.
- HAFIZ KÜÇÜKUSTA, A. (2018). Uporedna analiza turskih dijalekata zapadnog Balkana, Univerzitet u Sarajevu, Filozofski fakultet, Doktorska disertacija, Sarajevo.
- HALAÇOĞLU, Y. (2014). XVIII Yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nun İskan Siyaseti ve Aşiretlerin Yerleştirilmesi, Türk Tarih Kurumu Yayınları, VII Dizi, Sayı 92, 5. Baskı, Ankara.
- İNALCIK H. (2005). “Türkler ve Balkanlar”, BAL-TAM Türklük Bilgisi, 3, Prizren.
- JEVTIĆ, M., LJUŠTINA, M. (2008). “Some Thracian Elements From The Iron Age Tumular Graves In Novi Pazar Area, (South-West Serbia)”, International Colloquium The Iron Gates Region during the Second Iron Age: Settlements, Necropolises, Treasure, 38-58 June 12th-15th, Drobeta-Turnu Severin.
- MIHAILOVIĆ, V. (2019). Skordici između antičkih i modernih tumačenja, Pitanje identiteta u proto istoriji, Filozofski fakultet, Novi Sad.
- MUTAVDŽIĆ P. (2013). Balkan i balkanoligija, Uvod u studije jugoistočne Evrope, Čigoja, Beograd.
- MUTAVDŽIĆ P. (2019). Uvod u neohelenistiku I, Univerzitet u Beogradu, Unpublished Manuscript, Beograd.
- PIPER, P. (1998). Uvod u slavistiku I, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd.
- RASONYI, L. (1988). Tarihte Türklük, Türk Kültürü Araştırmaları Enstitüsü Yayınları 83, Seri III, Sayı A 22, İkinci Baskı, Ankara.
- ROUX, J.P. (2007). Türklerin Tarihi, Pacifikten Akdeniz'e 2000 Yıl, Kabalcı, Üçüncü Basım.
- STEPIĆ M., (2013). “Zapadni Balkan ili primer geopolitičkog manipuli- sanja”, Cepom Istina, http://www.ceopom-istina.rs/globalizam/politicki-procesi/zapadni-balkan-ili-primer-geopolitichkog-manipulisan/?lang=lat, Erişim tarihi 19.07.2020.
- SÜMER, F. (1972). Oğuzlar (Türkmenler), Tarihleri Boy Teşkilatı Destanları, Ankara Üniversitesi, Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi Yayınlari: 170, İkinci Baskı, Ankara.
- TODOROVA M. (2006). Imaginarni Balkan, Drugo izdanje, Biblioteka XX vek, Beograd.
- TODOROVIĆ, J. (1968). Kelti u Jugoistočnoj Evropi, Muzey Grada Beograda, Beograd.
- VASARY, I. (2008). Kumanlar ve Tatarlar, Osmanlı Öncesi Balkanlar’da Doğulu Askerler (1185-1365). 1. Baskı, YKY, İstanbul.
- YÜCEL, Y. (1992). “Balkanlar’da Türk Yerleşmesi ve Sonuçları”, Bulga- ristan’da Türk Varlığı, Bildiriler, Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Türk Tarih Kurumu Yayınları, VII. Dizi, Sa. 872, 3. Baskı, Ankara, 1985, S. 67-91. İnternet Kaynakları https://sr.wikipedia.org/sr-el/Balkansko_poluostrvo (Eerişim tarihi17.07.2020). https://sr.wikipedia.org/sr-el/Balkansko_poluostrvo (Erişim tarihi 17.07.2020). https://pcpress.rs/obama-drustve-mreze-dovode-do-balkanizacije/ (Erişim tarihi 17.07.2020).http://www.egitimkutuphanesi.com/tarihi-gizemler-lineer-a-vephaistos-diski-zaman-io-i750-1450-mekn-girit/ (Erişim tarihi 18.07.2020). https://tr.pinterest.com/pin/80924124538198851/ (Erişim tarihi 18.07.2020).
- Bilge ERCİLASUN* Yugoslavya’nın dağılmasından sonra, 1992-1995 yılları arasında Boşnaklarla Sırplar arasında Bosna Savaşı yaşanmıştır. Bu savaşta Boşnak erkekleri Sırplar tarafından öldürülmüş, Boşnak kadınlar cinsel tecavüze uğramıştır. Bu vahşi ve feci savaş, edebiyata da yansımış; roman ve hikâyeler, gezi yazıları ve tiyatro eserleri kaleme alınmıştır.” Bu yazıda konu olarak Bosna Savaşı’na yer veren eserler tanıtılmış ve onlar hakkında kısaca bilgi verilmiştir. Ayrıca Bosna Savaşı’nı işleyen beş roman tanıtılmış, bu eserlerde ele alınan savaşla ilgili konular ve olaylar üzerinde durulmuştur. Bu romanlara yansıtılan gerçeklere işaret edilmiş, yaşanan savaşın edebî eserlerde nasıl ve hangi boyutlarda ele alındığı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Yazıda ele alınan romanlar şunlardır: Sevdalinka (Ayşe Kulin, 1999), Beyaz Zambak (Nurten Ertul, 2007), Mostar Köprüsü (Alhan Altan Araslı, 2010), Ağlayan Bosna (Berkant Karakaya, 2011), İncir Kuşları (Sinan Akyüz, 2012). Anahtar Kelimeler: Bosna Savaşı, Sevdalinka, Beyaz Zambak, Mostar Köprüsü, İncir Kuşları, Ağlayan Bosna. BOSNIA WAR IN THE NOVELS
- Abstract: After the dissolution of Yugoslavia, Serbians and Bosnians are engaged in the Bosnian War between 1992 and 1995. Serbians killed Bosnian men and raped the women during the war. This wild and disastrous war has found its reflections in the literature. Novels, tales, travelogues and stage plays are written on this theme. This article studies the literary works on the Bosnian War. Besides, five novels on the war has been introduced, and they are analyzed in regard to the events during the war. The factual reflection of the incidents in these novelsare elaborated, and the dimension and the depth of the factual events are presented in the article. The analyzed novels are as follows: * Prof. Dr., Emekli Öğretim Üyesi, Ankara/Türkiye.
