Author :
Abstract
Diller arasındaki etkileşim her zaman dilcilerin ilgisini çekmiştir. Bu
yazımızda Makedonya Türk ağızlarında Osmanlıca unsurların günümüzdeki
durumu hakkında bilgi vermeye çalıştık. Türkçemiz her ulus dili gibi, yabancı
dillerin kelime ve kurallarından nasibini gerektiğinden fazla alan dillerden
birisidir. Osmanlı döneminde Arapça ve Farsça’dan; Tanzimat döneminde
Fransızca’dan; İkinci Dünya Savaşından başlayarak, günümüzde dek hala devam etmekte olan, Batı Avrupa dillerinden, özellikle İngilizce’den etkilendiği göz ardı edilelemz. Dolayısıyla, yabancı terimlerin ve kelime sayısının her geçen gün kendini biraz daha fazla hissettirdiğini görmekteyiz. Sözün kısası dilimizde çok fazla yabancı kelimenin var olduğunu üzülerek belirtmek gerekmektedir. Bu durumdan hareketle, saha çalışması yaparak, GYTA’da
günümüzde kullanılmakta olan Arapça ve Farsça kelimelerin halk dilinde kullanım yoğunluklarıyla beraber, uğradıkları değişmeleri de içeren bir çalışma niteliğini taşımaktadır. Dili yozlaştırıcı yabancı söz hayranlığı ve özen-
tisinin yerine, anadili sevgisini ve bilincini aşılmak, yöre halkını bu konuda bilinçlendirmek de bu çalışmanın temel amaçlarındandır.
Keywords
Abstract
Like most of the national languages, Turkish language is also
affected from the vocabulary and grammatical rules of foreign languages.
During the Ottoman period Turkish language was affected from Arabic and
Persian languages. During the Tanzimat (Reformation) period the most
intensive effect came from French language. After the Second World War,
English language together with other Western languages also affected
Turkish language in significant ways. As it can be understood from aforementioned points, it is obvious
that there are great number of foreign vocabulary in Turkish language. By
knowing this fact, this thesis aims to find and collect words that have
Ottoman (Arabic-Persian) origins in Turkish dialect, spoken in Gostivar
region. In order to realize this aim, it was spoken with significant number of
people from various ages and they were asked to tell various daily stories,
fairy tales, jokes, memories or to sing some folk-songs. Due to this nature,
the goal of this work is not only to show the frequency of usage of words with
Ottoman origin in daily life of this region but also the linguistic evolution of
these Ottoman words. Moreover, to increase the level of conscience among
the people about the native tongue can also be shown among the aims of this
thesis.
Keywords
- ERGİN, Muharrem, “Orhun Abideleri”, Boğaziçi Yayınları, 23. Baskı, İstanbul, 1999HAFIZ, Nimetullah, “Prizren Türk Ağzının Başlıca Özellikleri” Çevren IV/12, 1976 HAMZAOĞLU, Yusuf, “Sırbistan Türklüğü”, Logosa, Üsküp, 2004
- HASAN, Hamdi, “Kalkandelen Türk Ağzı” Sesler, S. 173, Üsküp, 1983
- ROUX, Jean Paul, “Türklerin Tarihi Büyük Okyanustan Akdenize”, 1998UZUNÇARŞILI, Hakkı.İ, Büyük Osmanlı Tarih, I. Cilt, 7 Baskı.ZELYUT, Rıza, Yabancı Kaynaklara Göre Türk Kimliği, Ankara 2008. Tezler
- Ахмед Октај ”Фонетски и Лексички Карактеристики на Тирскиот Говор во Ресен и Ресенско” / Скопје 2001
- İbrahim Nazim, “Vrapçişte ve Çevresi Türk Ağzı (Makedonya)” Ankara 1997
- Hocin Fatima “Turcizmi u makedonskim narodnim pjesmama u djelu Braće Miladinovci“Zbornik na narodni pesmi” Novı Pazar / 2006
- “BAL-TAM Türklük Bilgisi” sayı 1 / Eylül-2004; sayı 5 / Eylül-2006; sayı 10 / Mart- “DERE” Dergisi / Sayı:1. Yıl: 1. Kış: 2003 Yukarı Banisa – Gostivar
- “HİKMET” İlmi Araştırmlar Dergisi / 2003/2 / yıl 1 Kasım / Sayı 2 / ADEKSAM Eği-tim, Kültür, ve Sanat Merkezi / Gostivar-Makedonya; yıl 5, Haziran 2007 / Sayı 9; yıl 2, Mayıs 2004 / Sayı 3; yıl 5, Ekim 2007 / Sayı 10; yıl 6; Mayıs 2008 / Sayı 11
