OSMANLI IMPARATORLUĞU DÖNEMİ, KOSOVA- PRİZREN’DE GAZİ MEHMED PAŞA KÜTÜPHANESİ VE ELYAZMA ESERLERİN TANITIMI
Author :
Abstract
Osmanlılarda diğer büyük devletler gibi kültürünü çeşitli bilgi kayıt
ortamlarına kaydederek korumuş ve kendisinden sonra gelen nesillere
aktarmaya gayret etmiştir. Kosova - Prizren’de Gazi Mehmed Paşa
Kütüphanesi, Balkanlarda gerek kitap sayısı, gerekse konuların işlenmesi
açısından ikinci yere sahiptir.Bu Kütüphanenin, Mehmet Paşa camii,
medresesi, türbesi ve hamamın 1564 yılında inşa olduklarını camiin giriş
kapısı üstündeki kitabeden öğreniyoruz.GMP-Kütüphanesinde yaklaşık 2.000
kadar elyazma ve basın kitabı vardır. Kültür tarihinin birinci elden ve milli
kültür mirasımızın kaynaklarından olan el yazmaları dini kitaplardan başka,
felsefe .astronomi, matematik, coğrafya, tarih ve tıb dersleri için değerli
kitaplar bulunur.Bu kütüphanesindeki kitaplar, zamanında dünyanın sayılı
kültür merkezleri olan Kahire, İstanbul, Şam ,Bağdat ve diğer kent
Üniversitelerinde ders aracı olarak okutulmuşlardır. Geçmişte de Türk
kütüphaneleri ve kütüphaneciliğinin temel amacı ,fikir ve sanat ürünlerinin
eksiksiz olarak toplanması ,yerleştirilmesi, düzenlenmesi, yararlanmaya
sunulması ve gelecek kuşaklara aktarmak üzere elverişli saklamaktır. Gazi
Mehmed Paşa Dulkadiroğullarındandır, İran seferi sırasında Kanuni Sültan
Süleymana sığınmış ve Paşa ünvanıyla devlet görevine alınmıştır. GMP
kütüphanesi Türk-İslam Kültürünün ana kaynaklarından olan yazma ve
kıymetli matbu eserleri bünyesinde barındıran, yerli ve yabancı
araştırmacılara uluslar arası düzeyde hizmet sunan bir kütüphanedir.
Keywords
Abstract
The Ottomans, same as the other large states have maintained their
culture by recording them in various information records, and have strived to
hand on these to the subsequent generations. The Library of Gazi Mehmed
Pasha in Prizren - Kosovo has the second place in Balkans, in terms of
number of books, as well as the variety of topics included. We learn that this library, Mehmet Pasha Mosque, madrasah, mausoleum and Turkish bathhouse
were built in 1564 from the inscription above the entrance door of the mosque.
In GMP Library there are approximately 2.000 manuscripts and press books.
The manuscripts as the sources of the cultural history and heritage of the
national culture are composed not only of religious books, but also of
philosophy, astronomy, mathematics, geography, history and medical courses
valuable books. On its time the books from this library have been the topics of
the courses in various Universities of the cultural centers of the world as
Cairo, Istanbul, Damascus, Baghdad and other cities. The main purpose of
libraries and librarianship in Turkey in the past was the full collection of ideas
and artistic products, placement, organization, presentation for use and their
storage in convenient manner in order to transfer to future generations. Gazi
Mehmed Pasha is from the family Dulkadiroğulları, during his Persian
expedition took refuge at Sultan Suleyman the Magnificent, where was given
the title of Pasha and appointment to the state function. GMP library
incorporates the precious manuscripts and printed works which are the main
sources of the Turkish-Islamic culture, and is serving the local and foreign
researches in international level.
Keywords
- 1. Altıparmak Hamid Mr:’’Hacı Ömer Lütfü’nün Tevarisi’nde Kültür anıtları’’Çevren dergisi,sayı79-80Priştine 1990 yılı;
- 2. Asim Mücaid, Hafız Nimetula,:’’Priştine Kitabeleri’’,Çevren dergisi ,sayı 15,Prıştine1977 yılı,sayfa76;
- 3. Eren İsmail, Kaleşi Hasan Dr., Özergin Kemal:’’Prizren Kitabeleri’’ Vakıflar dergisi, sayı vıı İstanbul 1968 yılı,sayfa 87;
- 4. Fişekçi Mediha, ‘’Yeni Dönem Gazetesi’’Prizren 2005 yılı, sayfa 13;
- 7. Hasan Kaleşi Dr.’’Prizren kao kulturni centar za vreme turskog perioda’’Albanoloşka istrazivanja,knjiga 1,Priştina 1962 godina;
- 8. Mandiç Stanko:’’Vode Prizrena juçe,danas,sutra’’Starine Kosova vıı i vııı,Priştina 1972-73 godina,sayfa 123;
- 9. Mehmed Mujezınoviç:’’Kolekcıa orientalni rukopisa biblioteke Mehmed Paşine Camie u Prizrenu’’Starine Kosova, knjiga II i III, Priştina 1963 god.sayfa 197201;
- 13. Rizay Skender:’’Kosova gjate shekujve xv,xvı,dhe xvıı’’,redaksia e botimeve,Rilindja,Prishtine viti,1982 sayfa 211;
- 15. Jastrebov Ivan:’’Stara Srbija’’NİP Novi Svet,Priştina 1989 28 s;
- 16. Vırmiça Raif:’’Kosova’da Osmanlı Mimari Eserleri I’’-Ankara:Kültür Bakanlığı,1999 yılı,sayfa 44.;
